Dla tygodnia wielkanocnego przyjęła się nazwa pasyjny, co odnosi się do biblijnych opowieści zwanych pasją, które spisali apostołowie Jezusa. „Passio” w łacinie oznacza bowiem cierpienie.
Tydzień pasyjny: Jak nazywa się każdy dzień i co należy w nim robić
Wielkanoc należy do najważniejszych chrześcijańskich świąt, podczas których wspomina się ostatnie dni Chrystusa na Ziemi, Jego śmierć i zmartwychwstanie. W różnym stopniu intensywności z pewnością obchodzi je większość z nas, nawet jeśli nie należymy do zagorzałych wierzących.
Tydzień pasyjny nazywany jest również Wielkim Tygodniem i rozpoczyna się Niedzielą Palmową. Następnie mamy Niebieski Poniedziałek, Szary Wtorek, Brzydką Środę, Zielony Czwartek, Wielki Piątek i Białą Sobotę. Tydzień kończy się Niedzielą Wielkanocną, znaną także jako Uczta Boża Wielkanocna. Potem następuje drugi dzień świąt, czyli oczywiście Czerwony (Wielkanocny) Poniedziałek z tradycyjną śmigusem-dyngusem.
Nazwy poszczególnych dni może przypomnisz sobie z pamięci, ale czy wiesz, co dokładnie należy robić w każdym z nich? A może skąd dany dzień wziął swoją nazwę? Chętnie wyjaśnimy wszystko w kolejnych akapitach.
Niedziela Palmowa
Zyskała również nazwę Pasyjnej. W tym dniu wierni wspominają przybycie Jezusa Chrystusa do Jerozolimy, a w kościele z tej okazji odczytuje się pasje, czyli dziś powiedzielibyśmy relację o męce Chrystusa. Świątynie zdobią bukiety i gałązki wierzby, które nawiązują do palm, którymi ówcześni mieszkańcy Jerozolimy witali Jezusa.
Niebieski Poniedziałek
Jego nazwa ma dość ciekawe tło. Bardzo prawdopodobnie jej korzenie pochodzą z niemieckiego słowa „blau”, które w tłumaczeniu oznacza nie tylko niebieski, ale także podchmielony. I jak już pewnie się domyślasz, właśnie dlatego ten ostatni poniedziałek karnawałowy zyskał swoją nazwę. Kto nie był zmęczony towarzysko po karnawałowych zabawach, w tym dniu w ogóle nie pracował, a wolny czas poświęcał na przykład dekorowaniu kościoła niebieskimi i fioletowymi tkaninami.
Szary Wtorek
W niektórych źródłach można spotkać się także z nazwą Żółty Wtorek. Nazwa tym razem wywodzi się z chrześcijańskiej symboliki, według której żółty kolor symbolizuje wzniosłość, boskie światło lub wieczność. Gospodynie i gospodarze powinni ten dzień poświęcić sprzątaniu, szczególnie zamiataniu pajęczyn i kurzu – dlatego później ten wtorek zaczęto nazywać szarym.
Brzydka Środa
Jeśli spojrzałbyś w historię, dowiedziałbyś się, że właśnie w tym dniu doszło do zdrady Jezusa. Za 30 srebrników tego brzydkiego czynu dopuścił się Judasz Iskariota. Nazwę dla tego dnia więc mamy. Czasami jednak nazywa się go środą popielcową, ponieważ zwyczajem było czyszczenie kominów i generalnie dokładne sprzątanie domu, aby wypędzić złe duchy. Według przesądu nie powinieneś także w tym dniu, mimo jego nazwy, się krzywić, ponieważ inaczej pochmurna mina zostałaby Ci na każdą środę w roku.
Zielony Czwartek
W chrześcijańskim świecie ten dzień służy głównie jako przypomnienie Ostatniej Wieczerzy Pana. Wszyscy, niezależnie od wiary, w tym dniu zdecydowanie powinni mieć na talerzu coś zielonego – na przykład szpinak, kapustę, soczewicę czy groch. Zapewni to bowiem zdrowie na cały kolejny rok. Jeśli w tym roku brak Ci inspiracji na zielone potrawy, możesz spróbować na przykład naszego zielonego risotto. Coraz bardziej popularną wielkanocną tradycją staje się ostatnio spotkanie przy zielonym piwie. Jeśli jednak zamiast karczmy wolisz siedzieć wśród rabatek, nie zapomnij w Zielony Czwartek posadzić czegoś ładnego. Nasi przodkowie wierzyli, że tak posadzone rośliny nie będą zagrożone przez szkodniki. W Zielony Czwartek jest również zwyczajem podawanie tak zwanych judaszy, czyli słodkiego pieczywa symbolizującego sznur, na którym powiesił się zdrajca Judasz. Swoją drogą, zielony jest także nasz wielkanocny box prezentowy, który skrywa aż 12 słodkich i chrupiących smakołyków. Tegoroczny Zielony Czwartek możesz więc spokojnie spędzić w jego towarzystwie.
Czy wiedziałeś, że w Zielony Czwartek ostatni raz dzwonią kościelne dzwony? Potem, według legendy, udają się do Rzymu, a ich „służbę” w Wielki Piątek przejmują różne kołatki i klekotki. Dzwony wracają z powrotem w Białą Sobotę.
Wielki Piątek
W tym dniu powinieneś przestrzegać bardzo ścisłego postu jako przypomnienie skazania, ukrzyżowania i pochówku Jezusa. Nie należy na przykład w ogóle ruszać ziemi ani nic pożyczać, ponieważ mogłoby to przynieść pecha do domu. W Wielki Piątek, według legend, otwierają się góry i wydają swoje skarby, więc śmiało możesz wybrać się na obchód okolicy – może gdzieś czeka na Ciebie skarb. Gdy już będziesz na wycieczce w naturze, nie zapomnij znaleźć najbliższego źródła, aby umyć przynajmniej twarz. Woda wielkopiątkowa ma bowiem właściwości lecznicze i może uwolnić Cię od bólów głowy, gorączki czy problemów z oczami. Ponadto mówi się, że po takim umyciu będziesz jeszcze piękniejszy.
Biała Sobota
W Białą Sobotę zazwyczaj w domach jest sporo pracy. Przyda się każda ręka, która może pomóc, aby na kolejny dzień, czyli Ucztę Bożą Wielkanocną, wszystko było gotowe. Smaży się, piecze i gotuje na potęgę. Plecie się palmy, ewentualnie maluje i ozdabia wielkanocne jajka. Zazwyczaj w tym dniu piecze się wielkanocnego baranka lub mazanec, które należą do najstarszych rodzajów czeskiego pieczywa obrzędowego. Kościoły w Białą Sobotę są ciche, do wieczora nie odbywają się żadne nabożeństwa, a wierzący odwiedzają w milczących świątyniach Groby Pańskie. Swoją nazwę Biała Sobota zawdzięcza kolorowi szat nowo ochrzczonych, którzy dawniej właśnie w przeddzień zmartwychwstania Chrystusa byli przyjmowani do wspólnoty wierzących. Ponadto biały kolor jest symbolem czystości, nadziei i nowego życia.
Uczta Boża Wielkanocna (Niedziela Wielkanocna)
Jest to najważniejszy dzień całych świąt, kiedy wierzący na całym świecie wspominają zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Jeśli zdecydujesz się uczestniczyć w jednym z nabożeństw, koniecznie nie zapomnij zabrać ze sobą baranka lub mazanca i daj poświęcić te wielkanocne przysmaki. Zgodnie z tradycją każdy, kto w tym dniu odwiedzi Cię w domu, dostanie kawałek do spróbowania. W przeszłości w niektórych regionach ludzie jedli poświęcone jedzenie prosto w kościele. Tradycja mówi też, że jeśli zjesz kawałek poświęconego baranka, zawsze odnajdziesz zagubioną drogę w lesie.
Czerwony czyli Wielkanocny Poniedziałek
Bez wątpienia najbardziej znana wielkanocna tradycja ma miejsce właśnie w Wielkanocny Poniedziałek. Z tradycyjnym śmigusem-dyngusem i kolędowaniem spotykamy się w naszych stronach mniej więcej od XIV wieku. Mężczyźni i chłopcy wyruszają od domu do domu, kolędują i biją dziewczęta oraz kobiety witkami, które mają przekazać zdrowie, młodość, siłę i urodę. Za to bicie dostają od kobiet kolędę w postaci pisanek, kolorowych wstążek na palmę czy odrobiny czegoś mocniejszego. Dla mniejszych kolędników warto mieć pod ręką kilka słodyczy albo od razu cały box prezentowy Wielkanocny box dla dzieci, z którego mogą poczęstować się czekoladą, żelem czy suszonymi owocami.
Bicie jednak nie jest jedyną tradycją, w niektórych regionach mężczyźni polewają kobiety wodą, a po południu role mogą się odwrócić. Jeśli masz ochotę na nieco spokojniejsze aktywności, wybierz się do lasu, gdzie w tym dniu, według legend, możesz czerpać siłę z drzew. Jeszcze musimy wyjaśnić, dlaczego poniedziałek nazywany jest czerwonym – odnosi się to do koloru krwi, którą przelał Chrystus. Tą samą barwą często zdobione są właśnie wielkanocne jajka przeznaczone na kolędę.
Niezależnie od tego, jak zdecydujesz się świętować Wielkanoc w tym roku, życzymy Ci, aby udała się dokładnie tak, jak sobie wyobrażasz!
sklep@grizly.pl